Ғылым жарықтың жылдамдығынан да тез дамып жатқан бүгінде байланыс қызметі бірінші орыннан табылуы заңдылық. Аттың жалы, түйенің қомында жүріп хабар алмасқан сәттер өткеннің қойнына сүңгіп, келмеске кетсе де, түрі мен қызметі заман талабына сай сәл өзгеріске ұшыраған байланыс қызметі әлі күнге де беделді мамандықтардың бірі. Байланыс саласының адам өмірі үшін мәні ерекше. Ыбырай Алтынсарин атамыз айтпақшы, «Айшылық алыс жерлерден, көзіңді ашып-жұмғанша, жылдам хабар алғызды» дейтін заман қазір келді. Бұрын айлап-апталап, екі көздері төрт болып, зарыға хат-хабар күтіп отыратын халық қазір тіпті шетелде жүрген баласының интернет арқылы бейнесін көріп, сөйлесе алатын мүмкіндікке ие болды. Осының бәрі ғылым мен байланыс қызметінің жаңа белеске көтерілгендігінің белгісі. Бүгінде халыққа байланыс қызметін ұсынып отырған бірнеше операторлар бар, бірақ, ұялы телефонды өмірінің серігіне айналдырған ел үшін дәстүрлі желілік Қазақтелекомның орны ерекше. Байланыс операторларының көшін бастап келе жатқан салада, қаншама адам қызмет етіп, іргесі алшақ жатқан ағайынның бір-бірімен хат-хабар алмасып, амандық сұрастыруын, тетігін баса білсең іздегеніңді табатын ғаламтордың, тұрғындардың әлеммен байланысын қамтамасыз етіп отырған байланыс саласының кәсіби қызметкерлері, майталман мамандары құрметті байланысшылар туралы әңгіме қозғамақпыз. Біздің бүгінгі кейіпкеріміз де байланыс саласына еңбегі сіңген, қарапайым жұмысшыдан құрметті байланысшы атағына дейін көтеріле білген тұлға Шалжиен Тілектес Әлімсейтұлы.
      Бүгінде ағайынның арасында беделді, дариядай ақыл-кеңесімен, парасатымен жарқыраған күндей айналасына шуақ шашып келе жатқан құрметті байланысшы Шалжиен Тілектес Әлімсейітұлы 1951 жылдың 25 көкегінде Шығыс Қазақстан облысының Ұлан ауданында дүниеге келді. Таусылмайтын кені, сарқылмайтын сұлулығы бар шығыстың табиғатын мақаламызға тамызық етіп айтар болсақ, Ұлан ауданын басып өтетін Алматы – Өскемен тас жолының Ескі Қанай ауылының тұсынан солтүстікке қарай 18 шақырым жерде орналасқан Борсақ елді мекені - кейіпкеріміздің кіндік қаны тамған жер. Күзінде жемісі ағашынан төгіліп түсетін, қысында шырша жапырағындағы қырауы қалың қонатын әсем өлкеде балалығын өткізіп, отыз тістен шыққан сөзі отыз рулы елге тараған өнерлі жанның ортасында өмір бұлағынан қанып ішті. Әрдайым жанынан тастамай жетелеп жүріп, өнерін баласының бойына сіңіріп кеткен әкесі Әлімсейіт Шалжиенұлы дүйім қазаққа танымал Айыртаудың маңайында 1898 жылы дүниеге келген. Әкеден ерте жетім қалған қамкөңіл бала жастайынан өмірдің қиыншылығын көп көріп, сүрінгенге әуес тағдырдың сынақтарының да азабынан аз өтпеген. Осындай қиыншылықтарды көріп өскен ол еңбекке жақын, еті тірі, қандай істі де шыр айналдырып алып кететін пысық жігіт болып өседі. Зеңгірге зейін қойып, тау басына қарап өскен бала армансыз, өнерсіз бола ма? Кішкентайынан ауыз әдебиетінің жырлары мен өлеңдерін құлағына құйып өскен Әлімсейіт өзінің ширақ қимылы, сөзшеңдігі, шешендігі мен ақындығының арқасында, өңірдің ең өнерлі өрендерінің бірі болып шыға келеді. Оған дәлел 1912 жылы Айыртаудың етегінде Мәкет байдың баласы Омармен болған айтысы әлі күнге ел аузында айтылып келеді.
      Тілектес Әлімсейітұлы мектеп табалдырығын Шығыс Қазақстан облысы, Жарма ауданы, Жарық ауылында (бұрынғы Ворнцовка селосы) Жамбыл орта мектебінде аттап, аталған білім ордасын 1969 жылы бітіріп шығады. Кішкентайынан техникаға әуес Тілектес Алматы байланыс электротехникумына оқуға түседі. Қазіргі күні назардан тыс қалып жатқан бұл мамандық сол жылдары абыройлы, тағынан түспеген салалардың бірі болатын. Жоғарғы оқу орнын тәмамдаған соң 1971 жылы Жарма аудандық байланыс торабына «Электромеханик» болып жұмысқа орналасады. Кейіпкерімізді бүгінгі құрмет төріне көтере білген еңбегінің алғашқы қадамы осылай басталған еді. 
      Тамырын тереңге жіберіп, 100 жыл жасайтын бәйтеректей, осы бір байланыс торабында табаны күректей 45 жыл үздіксіз қызмет етіп, саналы ғұмырын байланыс қызметіне арнады. Адал еңбек ете білсе, қай мамандықтың да шығар биігі, көтерер төбесі болады. Қарашаның өткір желі өңменіңнен өтіп кететін күз бен аязы бетті қаритын қыста электромеханик болып жұмыс істеу үшін де маман иесіне үлкен жүрек керек еді. Жиі құбылатын табиғат, байланыс желілерін жиі тербетіп, қолайсыздықтар туындаған кезде, қыстың суығы, жаздың ыстығына қарамай керек құралдарын алып кетіп бара жататын. Дүйім елдің берекесіздігін қашырған байланысты қалпына келтіру үшін уақытпен санаспауың керек. Өйткені, осы байланыс желісінің артында ел тағдыры, адам тағдыры тұр еді. Міне, осылай еңбек ете жүріп, 45 жылын осы байланыс саласына арнағанын өзі де сезбей қалды. Десе де, өкініш жоқ, көкірегінде тек қуаныш пен мақтаныш қана бар. Байланыс саласының тұрақты жұмыс жасап тұруы үшін қам жасаған Тілектес Әлімсейітұлы өзіне артылған сенім үдесінен шыға білді. 45 жыл.... Ол дегенің бір адамның ғұмыры ғой. Осынша уақыт бір салада тапжылмай еңбек ету үшін үлкен жауапкершілік, табандылық пен дария тасыса да тобығымен су кешер сабырлылық керек. Мұндай мінез кейіпкеріміздің табиғатынан бар еді.
       Қашан да қимылы ширақ жүретін, байланыс торабының қоғамдық өміріне белсене араласатын Тілектес Әлімсейітұлы еңбек ете жүріп, өзінің қарім-қабілетінің жоғары екенін басшылыққа сан мәрте дәлелдей білді. Иығына қаншама жүкті артсаң да қара нардай көтеріп кете беретін азамат екеніне сендіре білді. Бұл кейіпкеріміз үшін үлкен жетістік еді. Өйткені, ата-анасы үнемі «Атаның емес, елдің баласы бол» деген сөзді құлағына құйып отыратын. Әке тәлімін алып өскен перзент үшін бұдан артық бақыт жоқ еді. 
      Еңбегі жемісті ерді ел де мақтайды, қыз да жақтайды. Көптің көңілінен шыға білетін, қандай түйінді мәселе болса да тінін тарқата білетін Тілектес Әлімсейітұлы 1990 жылы Қазақстан кәсіподақтарының XIV съезінің делегаты болып сайланды. Қарапайым жұмысшы тап өкілдерінің жағдайын жақсарту мақсатында күрмеулі мәселелерді ортаға салып, олардың шешімін табу жолында әріптестерімен түрлі жұмыстар жүргізе білді. Бұл да болса кейіпкеріміздің бойындағы ұйымдастырушылық, шешім таба білу қасиеттерінің көрініс тауып жатқандығында болса керек. Сонымен қатар, жұмыста қызметкер болғанымен, қарапайым өмірде кісі көңілін жықпаған іні, ақылын айта білетін аға болумен қатар, спортқа да бір табан жақын болды. Салауатты өмір салтын қолдайтын Тілектес Әлімсейітұлы волейболдан облыс чемпионы, үстел теннисінен ауданның бірнеше дүркін жеңімпазы. 
      Әкесінің ақындық өнері бойына дарыған ақын, сазгер Тілектес Әлімсейітұлының өлеңдері өз оқырмандарын тауып жүр. Жанынан жарып шыққан шығармасы облыстық, республикалық басылымдарда жарық көріп, Өскеменде, Қостанайда өткен жыр мүшайраларында бас жүлдені жеңіп алды. Бүкілодақтық халық шығармашылығы байқауының екі дүркін лауреаты, 1989 жылы Қазақстан өнері мен әдебиетінің Украинада өткен онкүндігіне қатысты. Бірнеше әндер мен «Жүрек сыры», «Көкжалдың ізімен», «Ақ жауын» кітаптарының авторы. 2007 жылы ұзақ жылғы еліне сіңірген еңбегі үшін «Қазақтелекомның» Құрмет Грамотасымен марапатталып, 2022 жылы «Қазақстан Республикасының Мәдениет қайраткері» атағы берілді.
       Тілектес Әлімсейітұлы – сегіз қырлы, бір сырлы жан. Өнер бұлағының бастауы әкесінде жатқанын үнемі айтып отырады. Дүйім елдің қошеметіне бөленген әкесі Әлімсейіттің өлеңдері мен жырлары, айтыстары ел арасында ауыздан ауызға көшіріліп, жатталып жатты. Міне, осындай ел арасында сыйлы болған әкенің баласы бола білген кейіпкеріміз Шалжиен Тілектес бақытты жан еді. Бірақ, сұрғылт саясаттың кесірінен әкесі құрбан болып кете барады. Бұл туралы және анасының көрген азабы мен сол бір зобалаң кейіпкеріміздің жолдаған жазбасын қаз-қалпында қағаз бетіне түсіргенді жөн көрдік: «Отыз жеті мен қырқыншы жылдардың сұмдығы менің әкеме де кесірін тигізді. Жалған жаламен халық жауы атанып, сотталып кетті. Бірақ, құдайдың құдіретімен елге аман-есен оралады. Елге аман оралғанын мұрсат еткен әкем, «ағайынның тілегі мені аман алып қалған» деп менің атымды Тілектес қойған. 
      Менің Қадір, Еркін деген ағаларым және Дариға есімді апайым болған еді. Олар тағдырдың жазуымен дүниеден озып кеткен.
      ...Біз 1965 жылға дейін Қазаншұңқыр кентінде тұрдық. Сол жылы 13 мамырда әкем қайтыс болды да, күзінде Серікқан ағам бізді Жарық ауылына көшіріп алды. Қиын кезде қол ұшын беріп, қанатының астына алған, әкемдей болған Серікқан ағам мен Күлбараш жеңгеме айтар алғысым шексіз!
      Анам Оразбүбі Сарыбайқызы үй шаруасымен айналысқан, отбасының берекесі бола білген тамаша адам еді. Қолы өте шебер, ісмер болатын. Әкем қайтыс болған соң еңбек өтілі жоқ анама бар жоғы 8 сом 50 тиын ғана зейнетақы тағайындалды. Сол аз ақшаның өзін үнемдеп, қарындасым Света екеумізге көйлек-көншек тігіп беріп асырап еді. Апасынан үйренген Света да іс мәшинесімен көп нәрсені өзі тігіп алатын. 
      Біздің үйде бір шөңке болушы еді. Шешемнің соған пісірген тамағының тәттілігі ерекше еді. Ол кезде сүт тартатын аппарат қайдан болсын, анамның кілегейден жинаған қаймағының дәмі әлі күнге дейін аузымнан кетер емес»,-дейді Тілектес қайта оралмас, сол бір ата-анасымен болған кездерді еске алып. Бүгінде қарындасы Света жолдасы Ардақ екеуі Асыл, Айбол атты перзенттер тәрбиелеп өсірсе, әкесіндей болған ағасы Серікқанның Баян, Гүлнар, Айнаш, Айжан есімді қыздары мен Қайрат есімді ұлы бар. Бүгінде Серікқан аға ұлы Қайрат пен ұстаздық ететін Райхан келінінің қолында. 
   
      Тілектес мырзаның нұр секілді төгілген өлеңдеріне кезек берсек.

Найзақара

Қалбаның бір биігі Найзақара,
Сән берген, көрік берген айналаға,
Басына шығып алып, тоят алмай
Адамның аш көңілі жайлана ма?
Қарсы тұр - Төрешоқы сырласындай,
Лаба тұр - сол жағында құрдасындай.
Лақжұтқан жарқырайды ортасында
Сұлудың алқасы мен сырғасындай.
Көңілің жабырқаса болып құрақ,
Тауға шық, табиғаттан сауға сұрап.
Өмірі тауға шығып көрмегендер
Өмірден құр қалғандай болып тұрады.
Тауға шықсаң көңілің толады екен,
Бұлттағы тау басына қонады екен,
Орекең қалай ғана тауып айтқан,
Таудан биік тау ғана болады екен.
Шынығасың шыққанда тау басына,
Шымыр болсаң бабыңды барда сына
Бәрінен биікпін деп жүргендерді,
Тау түсірер әп-сәтте тәубасына.

Қиял қанатында

Кетсе де қиял қырымға,
Сырларым қалар жырымда.
Шығар-ау сыртқа бір күні
Алмастай жатқан қынында.
Болмаса жүрек тасы бар,
Айқара бәлкім, ашылар.
Буырқанған жырлар да,
Барып-барып басылар.
Алланың өзі ұста ғой,
Өмірді өлшеп соққандай.
Адамның жасы қасы қысқа ғой,
Таң атып, кеш батқандай.
Біреулер жүр қалайда
Тарихта қайтсем қалам деп,
Алдамшы түлкі заманды
Тазы болып шалам деп.
Тырналайды мысықтай,
Санамызды сан күдік.
Өмір деген өткінші
Үміт қана мәңгілік.
Білер мұны бар ма екен?
Бұл дүниеде бір пенде.
Байлық емес, не жетсін,
Бата жинап жүргенге.

Уақыт

Уақыт шіркін, өлшеулі,
Адамға да, аңға да.
Уақыт біреу бәріне,
Қараға да, ханға да.
Сондықтан да келеді,
Уақыт бізге бағынбай.
Өте шығар бұл жалған,
Қамшының қысқа сабындай.
Өмір Мұқаң айтқандай,
Көк аспанның күркірі.
Қарызға алған уақытты,
Қайтарасың бір күні.
Бағалайсың бағынып,
Мына фәни бес күнді.
Сен тосқанмен сарылып,
Уақыт тоспайды ешкімді.
Уақытқа әлің жетпейді,
Осыған бар ма таласың?
Алтыннан қамал соқ мейлі,
Бейшара болып қаласың.

      Өмірге келген әрбір пенде өмірден өзіндік орнын тауып, тұлға болып қалыптасып, артында із қалдыруға тырысады. Өнер ешқашан өз құнын жоғалтпайды. Күн өткен сайын алдаспандай жалтылдап, қалың оқырман өзіне керегін алып, ішінен алғысын жаудырып, кете барады. Міне, ақынның бақыты, өмірі мен тарихта қалдырған ізі. Бүгінгі кейіпкеріміз Тілектес Әлімсейітұлы қарапайым қызметте болса да бойындағы өнерімен, өнегелі істерімен, елдің мүддесін көздеген ұсыныстарымен халықтың алғысын алған, тыңдармандарын әнмен, оқырмандарын өлең-жырларымен әлі күнге сусындатып келе жатқан тұлғасы аласармас асыл бейне. 
      Тағдырынан теперіш көрсе де өнері мен өр рухын таяныш етіп сүрінген жерінен тұра білген парасатты тұлға Тілектес Әлімсейітұлына денсаулық тілеп, қалың оқырманға құнды дүниелерді шығара береріне сенім білдіреміз!